Welke 2-Takt olie kies je voor je Vespa? Wat is het verschil tussen minerale, synthetische en semi-synthetische olie? Zijn er verschillen in kwaliteit van olie? Je leest het allemaal in deze blog.
Soorten 2-Takt oliën
De functie van 2-Takt olie.
Verschillende kwaliteiten van 2-Takt oliën
Welke kwaliteit olie gebruik ik voor mijn klassieke Vespa
Mengverhoudingen
2-Takt olie vervanger
Soorten 2-Takt oliën
2-Takt oliën zijn over het algemeen onder te verdelen in 3 soorten
Minerale olie
Synthetische olie
Semi synthetische olie
Minerale 2-takt olie
Minerale 2-Takt olie wordt, zoals de naam al verraad, gemaakt uit natuurlijke bronnen.
In het geval van 2-Takt olie is dit aardolie. Minerale 2-Takt oliën zijn vaak de meest kostenefficiënte oplossing. Minerale 2-Takt oliën zijn vooral bedoelt voor oudere motoren en motoren welke niet zijn voorzien van High Performance set-up. Hoewel minerale 2-Takt oliën voldoende smering bieden leveren ze vaak op andere vlakken wat in aangezien er weinig tot geen additieven aan toe worden gevoegd.
Synthetische 2-Takt olie
Synthetische oliën worden gemaakt van synthetische chemicaliën, Door het gebruik van deze chemicaliën is het mogelijk om de olie zo te ontwikkelen dat deze optimale prestatie en bescherming biedt. Mede door de toevoeging van additieven is het mogelijk om de olie voor een specifieke taak te ontwikkelen. Zo kan een olie ontwikkeld worden om zo min mogelijk rook te produceren of juist om hoge belasting aan te kunnen.
Semisynthetische 2-Takt olie
Semisynthetische is precies wat de naam doet vermoeden, het is een mengsel van minerale en synthetische olie. Hierdoor staat deze olie precies tussen minerale en synthetische olie in. De semisynthetische olie is hierdoor een stuk goedkoper dan volledig synthetische olie, maar combineerde goed smerende eigenschappen van minerale olie met de additieven van een synthetische olie.
De functie van 2-Takt olie
Om te bepalen welke olie bij jouw scooter past, is het belangrijk om te weten wat de 2-Takt olie nou precies doet.
Smering
Een van de belangrijkste functies van 2-Takt olie is het smeren van motorcomponenten. Denk hierbij aan de zuiger, cilinder, zuigerveren, big end, smallend en de krukaslagers. De 2-Takt olie zorgt er voor dat deze onderdelen van voldoende smering voorzien worden. Dit zorgt er op zijn beurt weer voor dat de motor minder slijtage ondervindt, een langere levensduur heeft en soepeler loopt.
Koeling
De 2-Takt olie in de brandstof zorgt er ook voor dat de motor een deel van zijn hitte kwijt kan. De olie koelt als het ware de motoronderdelen door een deel van de warmte op te nemen. De hoge thermische stabiliteit van de olie zorgt er voor dat de motor temperatuur optimaal blijft.
Koolafzetting voorkomen
2-Takt motoren staan er om bekend nogal wat koolafzetting te vormen in de verbrandingskamer. Dit komt voornamelijk door het olie brandstof mengsel. Moderne 2-Takt oliën bevatten additieven welke de vorming van koolafzetting tegen gaan.
Preserveren van de motor
Hoewel dit minder van toepassing is op onze Vespa scooters bevatten veel 2-Takt oliën ook corrosie werende additieven. Dit is voornamelijk belangrijk voor bijvoorbeeld buitenboord motoren, welke aan corrosieve omstandigheden worden blootgesteld. In onze Vespa motoren kan dit ook geen kwaad zeker als deze voor langere tijd gestald worden.
Verschillende kwaliteiten van 2-Takt oliën
Zoals bij alle oliën zijn er ook verschillende kwaliteiten 2-Takt oliën te verkrijgen.
Hiervoor zijn er een aantal normen.
JASO
JASO staat voor Japanse Automotive Standards Organisation.
JASO heeft een 2-Takt olie classificatie welke van A tot D loopt
JASO FA: dit is de laagste kwaliteit er wordt gekeken naar het smeervermogen, de uitlaatrook en de detergentie. De FA norm zul je niet snel meer tegen komen aanzien deze norm als verouderd wordt gezien. De FA olie is vooral geschikt voor lichte belasting en is een simpele olie.
JASO FB: Heeft beter smerende eigenschappen dan de FA oliën, betere detergentie en minder rookuitstoot. De FB olie is geschikt voor gemiddelde belasting
JASO FC: Vereist dezelfde smerende eigenschappen als de FB oliën, maar heeft een hogere detergentie en minder rookuitstoot dan de FB oliën. FC oliën zijn geschikt voor gemiddelde belasting en stoten minder rook uit.
JASO FD: Dit is de hoogste kwaliteit volgends de JASO norm. Deze olie heeft dezelfde eigenschappen als de FC oliën. Voor de FD oliën gelden hogeren eisen op het gebied van detergentie. FD oliën zijn geschikt voor hoge belasting en stoten minder rook uit.
ISO
Naast de JASO norm is er ook nog de ISO norm. De eisen, welke gesteld worden, zijn in grote lijnen gelijk aan de JASO norm. Echter wordt de olie naast de JASO eisen ook nog blootgesteld aan een 3 uur durende Honda test run. Dit wordt gedaan om de vervuiling van de zuiger te controleren. Daarnaast worden de detergentie eigenschappen in beeld gebracht.
Binnen de ISO normen is er geen norm gelijk aan de JASO FA.
ISO-L-EGB; stelt dezelfde eisen als de JASO FB norm maar voegt hier de test voor zuiger vervuiling aan toe.
ISO-L-EGC: stelt dezelfde eisen als de JASO FC norm maar voegt hier de test voor zuiger vervuiling aan toe.
ISO-L-EGD: stelt dezelfde eisen als de JASO FD norm maar voegt hier de test voor zuiger verruiling en detergentie eigenschappen aan toe.
API
API staat voor American Petroleum Institute. Waar API voorheen ook meerdere normen had op het gebied van 2-Takt olie worden deze niet meer gebruikt en geldt er enkel nog een norm.
API TC: Dit is een norm waar de meeste moderne oliën met gemak aan voldoen. Je komt deze norm nog wel eens tegen op een olie fles.
Overige olie
Dan zijn er ook nog oliën welke niet aan deze eisen voldoen. Dit zijn vaak oliën die zijn bedoelt voor de racerij. Dit zijn oliën van de hoogste kwaliteit, maar omdat ze vaak inleveren op het gebied van uitstoot en gezondheid kunnen ze niet voldoen aan de bovenstaande eisen. Deze oliën zijn bij uitstek geschikt voor zwaar getuned motoren. Dit zijn oliën zoals de Castrol A747 of de Motul 800.
Welke kwaliteit olie gebruik ik voor mijn klassieke Vespa
Als we kijken in de originele gebruikshandleiding van onze oude Vespa's vindt men het volgende: "Als brandstof moet tijdens de inrijperiode en daarna een mengsel van 2 % Esso motorolie SAE 30 en normale benzine worden gebruikt." Dit komt rechtstreeks uit een handleiding uit 1962. In de handleidingen van latere modellen worden op een bepaald moment wel 2-Takt oliën benoemt. Echter zijn de meeste moderne normen pas in de jaren 90 tot stand gekomen.
Hierdoor kunnen we wel stellen dat elke olie die tegenwoordig te verkrijgen is beter is dan wat er toentertijd te verkrijgen was. Voor originele standaard motoren raden wij aan ten minste een 2-Takt olie te gebruiken welke voldoet aan de JASO FB norm. Kies hierbij voor een gerenommeerd merk en je zit altijd wel goed. Mocht je een olie willen welke toch wat minder rookt en beter is voor het milieu kun je kiezen voor een FC of FD olie.
Wanneer je een motor hebt die getuned is kun je vaak in de handleiding van de fabrikant vinden welke olie zij aanraden. Kies in dit geval een olie welke voldoet aan dezelfde eisen.
Mengverhoudingen
De mengverhouding wil bij een 2-Takt zeggen hoeveel olie er bij de benzine gaat.
Bij de originele Vespa's loopt dit uiteen van 6% tot 2%. De oudere Vespa modellen uit de jaren 50 vragen origineel om 5% smering, de sport modellen zoals de GS150 en GS160 vragen zelfs om 6% mengsmering.
2% of 1:50
In 1958 gaat Vespa voor het eerst over van een zuiger gestuurde inlaat naar een roterende inlaat. Dit is ook het moment waar de smering van 5% naar 2% gaat. Alle modellen van na 1958 met uitzondering van de GS150, GS160 en SS180 kunnen gesmeerd worden met een mengverhouding van 2% of ook wel 1:50.
4% of 1:25
De Vespa modellen van voor 1958 maken allemaal gebruik van een zuiger gestuurde inlaat. Daarnaast hebben veel van deze modellen een piston pen welke niet in een naald lager draait, maar is een glijlager. In de handleiding van deze modellen werd vroeg een mengverhouding van 5% voorgeschreven. Met de kwaliteit van de huidige olie is 4% of 1:25 echter voldoende.
Andere Verhoudingen
In sommige gevallen kan het nodig zijn om een ander verhouding aan te houden. Vaak is dit wanneer er bijvoorbeeld een andere cilinder gemonteerd wordt. In de montage handleiding van de fabrikant staat dan vaak wat de mengverhouding is.
Om de juiste hoeveelheid olie te te voegen is het gemakkelijk om gebruik te maken van een maatbeker. Op onze webshop vind je verschillende handige maatbekers.
2-Takt olie Vervanger
Sinds een aantal jaar is er ook een alternatief voor 2-Takt olie. Namelijk Triboron. Triboron is een product op basis van het chemische element Borium.
"Triboron is een unieke, gepatenteerde technologie. De formule van de Triboron producten werkt samen met de metalen oppervlakken en vormt een Tribofilm-laag die de wrijving met zeker 50% minimaliseert, het vermogen optimaliseert en mechanische onderdelen tegen slijtage beschermt. Geen stank en rook meer omdat er geen olie meer wordt verbrand! Schoner voor mens en milieu!"
Met wat voor 2-takt olie smeer jij?
Minerale 2-Takt olie
Half-synthetische 2-Takt olie
Vol-synthetische 2-Takt olie
Comments